Σε παιδιά και αθλούμενους νεότερους των 35 ετών οι αιτίες επικίνδυνων για τη ζωή συμβάντων κατά την άσκηση είναι διαφορετικές.
Ενώ η αθλητική ενασχόληση συνοδεύεται από πολλά και μακροχρόνια οφέλη για την υγεία και την ευεξία των αθλουμένων, μπορεί σε συγκεκριμένα άτομα να αποτελέσει πυροδοτικό μηχανισμό για την εμφάνιση ανεπιθύμητων συμβάντων, όπως αρρυθμιών (διαταραχές του καρδιακού ρυθμού) ή ακόμη και αιφνίδιου θανάτου. Αρκετά διαδεδομένη είναι η άποψη ότι οι θάνατοι κατά την άσκηση συνδέονται με την ύπαρξη στεφανιαίας νόσου (απόφραξης, δηλαδή , των αιμοφόρων αγγείων της καρδιάς που προκαλεί έμφραγμα). Ωστόσο, η αντίληψη αυτή είναι εν μέρει μόνο σωστή και αφορά κυρίως άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 35 ετών.
Αίτιο εμφάνισης καρδιακών συμβάντων σε παιδιά και νεαρούς αθλούμενους.
Σε παιδιά και αθλούμενους νεότερους των 35 ετών οι αιτίες επικίνδυνων για τη ζωή συμβάντων κατά την άσκηση είναι διαφορετικές. Έχει αποδειχθεί ότι σε αυτές τις ηλικίες η συχνότερη αιτία θανατηφόρων συμβάντων κατά την άσκηση είναι οι μυοκαρδιοπάθειες, δηλαδή οι κληρονομούμενες παθήσεις της καρδιάς που επηρεάζουν είτε τη δομική είτε την ηλεκτρική της ισορροπία.
Το εξαιρετικά επικίνδυνο σε ό, τι αφορά τις μυοκαρδιοπάθειες είναι το ότι τις περισσότερες φορές δεν κάνουν αισθητή την παρουσία τους στον πάσχοντα. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της νεαρής ηλικίας είναι αρκετά σύνηθες οι μυοκαρδιοπάθειες να μην έχουν καθόλου ή να έχουν λίγα δυσδιάκριτα ενοχλήματα και η πρώτη , δυστυχώς ατυχής, εμφάνιση να γίνεται με την εκδήλωση θανάτου κατά τη διάρκεια της άσκησης ή και λίγο μετά. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο προαγωνιστικός καρδιολογικός έλεγχος όλων των αθλουμένων και κυρίως των νεαρών ατόμων είναι απαραίτητος .
Η ελληνική πραγματικότητα …
Η ελληνική πραγματικότητα όσον αφορά τον προαγωνιστικό καρδιολογικό έλεγχο ατόμων νεαρής ηλικίας και παιδιών βρίσκεται ακόμη, δυστυχώς, σε ανεπαρκές επίπεδο. Πολλοί νέοι και παιδιά συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες χωρίς προαγωνιστικό έλεγχο ή τις περισσότερες φορές ο έλεγχος που έχει πραγματοποιηθεί είναι ανεπαρκής και τυπικός, πληρώντας απλά το «νομικό» κριτήριο της προσκόμισης ιατρικής γνωμάτευσης .
Τι περιλαμβάνει ο σωστός καρδιολογικός έλεγχος; Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται;
Ο σωστός προαγωνιστικός καρδιολογικός έλεγχος πρέπει να διέρχεται από όλα τα ακόλουθα στάδια :
- Λήψη λεπτομερούς ιστορικού του εξεταζόμενου :
Ανίχνευση στοιχείων που μαρτυρούν πιθανή ύπαρξη μυοκαρδιοπάθειας ή και άλλης καρδιοπάθειας.
Καταγραφή του οικογενειακού ιστορικού για αναζήτηση στοιχείων κληρονομικότητας. - Ενδελεχής καρδιολογική εξέταση (πχ. ανίχνευση φυσήματος).
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα (διαταραχές ρυθμού και στοιχεία μυοκαρδιοπάθειας)
- Υπέρηχος καρδιάς: αποκαλύπτει ανωμαλίες που δεν είναι δυνατό να εξευρεθούν με τα προηγούμενα βήματα και μπορεί να καταδείξει στοιχεία που συνηγορούν για μυοκαρδιοπάθεια (πχ μεγαλοκαρδία, ανωμαλίες των βαλβίδων κ.α.
Πρέπει να τονισθεί ότι τα στάδια καρδιολογικής αξιολόγησης που προαναφέρθηκαν, ιδιαίτερα για παιδιά που βρίσκονται στην εφηβεία αλλά και συγκεκριμένους νέους ενήλικες που γυμνάζονται , πρέπει να γίνονται περιοδικά (πχ ετησίως) και όχι μόνο μια φορά κατά την έναρξη της ενασχόλησης με την άθληση.
Γιατί να επισκεφτώ τον καρδιολόγο;
Με τη βοήθεια όλων των μεθόδων που προαναφέρθηκαν ένας έμπειρος και εξειδικευμένος στο θέμα καρδιολόγος μπορεί να επιτρέψει τη ν ασφαλή συμμετοχή νεαρών ατόμων και παιδιών σε αθλητικές δραστηριότητες. Ακόμη και σε περίπτωση εντοπισμού πρώιμων σταδίων καρδιοπάθειας έχει τη δυνατότητα μέσω περαιτέρω διαγνωστικού ελέγχου και συστηματικής παρακολούθησης να εγγυηθεί την ασφάλεια κάθε νέου ανθρώπου και παιδιού που αθλείται προλαμβάνοντας και αποτρέποντας δυσάρεστες εξελίξεις.
Βασική προϋπόθεση, ασφαλώς, είναι ο έλεγχος να πραγματοποιείται από εξειδικευμένο και έμπειρο ιατρικό προσωπικό.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για μία διαδικασία αντιστρόφως ανάλογης σε σημασία από τον απαιτούμενο για την εξέταση χρόνο: μία ώρα καρδιολογικής εξέτασης μπορεί να εξασφαλίσει ποιοτικό χρόνο ζωής και κυρίως να προστατεύσει και να διασφαλίσει την ίδια τη ζωή, τη δική μας και των παιδιών μας.
